کتیبه آجری
كاوشهاي باستانشناسان براي نخستين بار در شمالغرب ايران در تپه ربط 2 ،به كشف يك كتيبه آجري به خط ميخي منجر شد.
تپه ربط در شهر ربط و در كرانه شرقي رودخانه زاب كوچك قراردارد. تا پيش از بررسي هاي سال گذشته، وسعت اين تپه تا چهارده هكتار تخمين زده شده بود اما اين كاوش نشان داد كه اين تپه 25 هكتار وسعت دارد.
"رضا حيدري"، سرپرست كاوشهاي باستانشناسي تپه ربط با اعلام اين خبر به ميراث خبر گفت: «براي نخستينبار است كه كاوشهاي باستانشناسي در شمالغرب ايران به كشف يك آجر با خط ميخي منجر ميشود. اين خط با لعاب سفيد روي جداره آجر نوشتهشده است.»
وي با احتمال زياد اين خط را منتسب به خطوط ميخي آشوري دانست و افزود: «كشف خط در محوطههاي باستاني يكي از مهمترين شاخصهها براي تاريخ گذاري و شناخت تاريخ آن منطقه به شمار ميرود. كشف اين خط كمكشايان توجهي به شاخت دولتشهرهاي مانايي، اورارتويي و شاخت دقيقتر ارتباط آشور با اين دولت شهرها ميكند.»
به گفته حيدري اين خط ميتواند اطلاعات ارزشمندي درباره تفكرات مذهبي و ساكنان اين محل بدهد.
باستانشناسان احتمال ميدهند با ادامه كاوشها در محوطه كليدي تپه ربط 2 بتوانند يافتههاي بسيار مهمي مانند سنگفرشها، آجرهاي لعابدار منقوش و قطعات سفالي به دست بياورند.
تپه ربط كه سطحي ترين فرهنگ آن به هزاره اول پيش از ميلاد باز مي گردد يكي از محوطه هاي تاريخي بزرگ شناخته شده در شمال غرب كشور است.
كاوش هاي باستان شناسان در شمال غرب كشور براي مطابقت اين تپه با مركز كشور آرديني(موصاصير) از شهريورماه سال 84 آغاز شده است. طبق مستندات موجود بزرگترين معبد خداي حالدي در دولت آرديني قرار دارد.
موصاصير دولتي همزمان با اورارتو و آشورها بوده است. اين حكومت از سوي آَشورها آرديني(كشور آفتاب) خوانده مي شد.
موصاصيرها بر اساس شرايط سياسي منطقه گاهي با آشورها و گاه با اورارتو ها هم پيمان مي شدند.